Dziedzictwo kulturowe Zaborów-Józef Chełmowski
Józef Chełmowski urodził się 26 lutego 1934 roku w Brusach - Jagliach, gdzie mieszkał przez całe swoje życie. Tam rzeźbił, malował oraz opowiadał o swoich pracach i życiu. Jego dzieła poruszają zagadnienia filozoficzne, polityczne, regionalne, historyczne, patriotyczne oraz wiary. Zasłynął jako „twórca aniołów”.
Dom i zabudowania artysty otoczone są ze wszystkich stron pięknym ogrodem, w którym artysta stworzył fascynujący, wykreowany przez siebie Świat, wypełniony różnorodnymi przedmiotami. Zagroda i całe jej otoczenie sprawia wrażenie muzeum na wolnym powietrzu. W ogrodzie przylegającym do budynku stoi pasieka, wypełniona wieloma przeróżnymi, nawet kilkumetrowej wysokości ulami figuralnymi i twarzowymi, wyobrażającymi m. in. postacie „Starców”, „Kaszubów” i „Kaszubek”. Są tu także zdobione malowidłami ule domkowe oraz wykonane ze słomy tzw. koszki, jak również różnorodne ule z naturalnych drewnianych kłód z wizerunkami demonów.
Józef Chełmowski posługiwał się językiem południowych Kaszub, znanym z rodzinnego domu. Przywrócił i spopularyzował zanikającą na Pomorzu sztukę malowania na szkle. Był twórcą przydrożnych kapliczek, trzech rzeźb, które znalazły się w Ołtarzu Papieskim w Sopocie. Największym dziełem jego życia jest obraz Apokalipsa, którego długość wynosi 55 m i jest to zobrazowanie Apokalipsy św. Jana. Wielokrotnie doceniany i nagradzany. W 1995 roku otrzymał w Warszawie nagrodę im. Oskara Kolberga. W 1996 roku Klub Studencki Pomerania uhonorował go Medalem Stolema. W 1998 roku Uchwałą Rady Miejskiej w Brusach Nr XXXV-206/98 z dnia 30.01.1998 przyznano mu tytuł Zasłużonego Obywatela Miasta i Gminy Brusy. Wielokrotnie był nagradzany za swoją twórczość w Ogólnopolskim Konkursie Malarskim im. Teofila Ociepki w Bydgoszczy. Doceniano go w roku 1996, 2008 oraz 2013. W 2004 roku został laureatem Pomorskiej Nagrody Artystycznej w kategorii Kultura regionalna. W 2006 roku, za wieloletnią pracę twórczą i zasługi dla kultury ludowej, został odznaczony przez Ministra Kultury srebrnym medalem Gloria Artis. W 2013 roku został doceniony przez kapitułę chojnickich Dokonań Roku 2012 i podczas uroczystej gali otrzymał nagrodę specjalną. Najliczniejsze zbiory jego prac znajdują się w Muzeum Etnograficznym w Toruniu, Muzeum Zachodnio-Kaszubskim w Bytowie, Muzeum Okręgowym im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, Muzeum Etnograficznym w Chojnicach.
Zmarł w sobotę 6 lipca 2013 roku przeżywszy 79 lat.
Pliki do pobrania
